SAU HONG KONG ĐẾN GRUZIA

SAU HONG KONG ĐẾN GRUZIA

Thủ đô Tbilisi của Gruzia vừa đột ngột cuộc biểu tình đầy phẫn nộ của công chúng về chuyến thăm và bài phát biểu của một thành viên của Hạ viện Nga. Cảnh sát chống bạo động đã sử dụng hơi cay, đạn cao su và súng nước, khiến hầu hết người biểu tình phải giải tán.

Sau nhiều giờ đối đầu giữa người biểu tình và cảnh sát, hàng chục người đã được đưa đến bệnh viện với thương tích từ đạn cao su hoặc đá bị người biểu tình ném, cũng như ngộ độc hơi cay.

Thủ tướng Gruzia Mamuka Bakhtadze cho biết tình hình bên ngoài quốc hội đã bị kích động bởi lực lượng đối lập. Phần lớn người biểu tình rời khỏi khu vực bên ngoài quốc hội, nhưng hàng chục người trong số họ vẫn ở các đường phố liền kề, trong khi cảnh sát tiếp tục sử dụng hơi cay để giải tán họ.

Gruzia có tên khác là Georgia là một nước nhỏ tại khu vực Kavkaz. Gruzia nằm tại giao giới của Tây Á và Đông Âu, phía Tây giáp biển Hắc Hải, phía Bắc giáp Nga, phía Nam giáp Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia và phía Đông giáp Azerbaijan.

Trong thời kỳ cổ đại, một vài vương quốc độc lập được thành lập trên lãnh thổ Gruzia hiện nay. Người Gruzia tiếp nhận Cơ Đốc giáo vào đầu thế kỷ IV. Vương quốc Gruzia thống nhứt đạt đến đỉnh cao về chánh trị và kinh tế trong thế kỉ XII và đầu thế kỉ XIII. Sau đó, vương quốc suy yếu và cuối cùng tan rã và nằm dưới quyền thống trị của các thế lực trong khu vực, gồm Mông Cổ, Ottoman và các triều đại của Iran. Đến cuối thế kỷ XVIII, Vương quốc Kartli-Kakheti tại miền đông Gruzia liên minh với Đế quốc Nga, và bị đế quốc này sáp nhập trực tiếp vào năm 1801; Vương quốc Imereti tại miền tây Gruzia cũng bị Nga chinh phục vào năm 1810.

Sau Cách mạng Nga năm 1917, Gruzia giành được độc lập trong thời gian ngắn ngủi và lập ra một nước cộng hoà vào năm 1918 do thể chế xã hội-dân chủ lãnh đạo, song bị nước Nga Sô viết xâm chiếm vào năm 1921, rồi sáp nhập vào Liên Sô với tư cách một nước cộng hoà thành phần.

Một phong trào ủng hộ độc lập dẫn đến li khai từ Liên Sô vào tháng 4/1991. Trong hầu hết các thập niên sau đó, Gruzia phải trải qua xung đội nội bộ, các cuộc chiến li khai tại Abkhazia và Nam Ossetia, và cả khủng hoảng kinh tế. Sau Cách mạng Hoa hồng không đổ máu vào năm 2003, Gruzia theo đuổi chánh sách ngoại giao thân phương Tây mạnh mẽ, đặt mục tiêu là NATO và nhứt thể hoá châu Âu, cũng như tiến hành một loạt các cải cách dân chủ và kinh tế, có kết quả khác nhau, song giúp củng cố thể chế nhà nước. Định hướng phương Tây của Gruzia nhanh chóng khiến quan hệ với Nga xấu đi, đỉnh điểm là Chiến tranh Nga-Gruzia vào tháng 8/2008 và tranh chấp lãnh thổ hiện tại với Nga.

Gruzia là một thành viên của Liên Hiệp Quốc, Ủy hội châu Âu và Tổ chức GUAM về phát triển dân chủ và kinh tế. Gruzia có hai khu vực độc lập trên thực tế là Abkhazia và Nam Ossetia, họ giành được công nhận quốc tế hạn chế sau Chiến tranh Nga-Gruzia năm 2008. Gruzia và đại đa số cộng đồng quốc tế nhìn nhận các khu vực này là bộ phận thuộc chủ quyền của Gruzia bị Nga chiếm đóng. Hiện nay Gruzia có chánh thể cộng hoà bán tổng thống nhứt thể, chánh phủ được bầu cử theo thể thức dân chủ đại diện.

Ảnh hưởng của Nga ở Gruzia vẫn là một chủ đề nhạy cảm về chánh trị. Quốc gia nhỏ bé này là một đồng minh của Mỹ  đã chiến đấu và thua trong cuộc chiến ngắn chống lại Moscow năm 2008. Hai nước đã không có quan hệ ngoại giao kể từ đó và Nga tiếp tục công nhận nền độc lập của hai khu vực ly khai là Nam Ossetia và Abkhazia, nơi quân đội Nga hiện đang đồn trú. Gruzia nơi có các đường ống năng lượng đi qua hi vọng một ngày nào đó sẽ gia nhập Liên minh châu Âu và NATO. Tham vọng đó đã chọc giận Moscow.

Các cuộc biểu tình hôm thứ Năm đã nổ ra bởi chuyến viếng thăm của Sergei Gavrilov, người đang dẫn đầu một phái đoàn Nga tham gia Hội nghị Chánh phủ về Chánh thống giáo - IAO, một cơ quan do quốc hội Hi Lạp thành lập năm 1993 để thúc đẩy mối quan hệ giữa các nhà lập pháp Chánh thống giáo.

Gavrilov, chủ tịch của Đại hội đồng IAO, đã phát biểu trước các đại biểu bằng tiếng Nga bản địa của mình từ ghế của nghị sĩ quốc hội Gruzia. Điều đó đã khiến một số chánh trị gia và nhân dân Gruzia tức giận, những người muốn Nga phải giữ khoảng cách với Gruzia. Kết quả là phiên IAO phải được rút ngắn.

Phe đối lập cáo buộc đảng Giấc mơ Gruzia cầm quyền không đủ kiên quyết để đối đầu với Moscow. Nhiều người biểu tình tụ tập bên ngoài quốc hội hô vang những khẩu hiệu chửi rủa Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Đảng Giấc mơ của Gruzia đã đưa những người chiếm đóng Nga vào và để họ ngồi vào ghế của người nói chuyện, ông El El Khoshtaria, một thành viên phe đối lập của quốc hội, cho biết. Đó là một cái tát vào mặt lịch sử Gruzia gần đây. Các nghị sĩ đối lập yêu cầu diễn giả quốc hội, bộ trưởng nội vụ và giám đốc dịch vụ an ninh nhà nước đều từ chức vì vụ việc. Thứ trưởng Ngoại giao Nga Grigory Karasin nói trong một tuyên bố rằng Moscow đã phẫn nộ vì những hành động mà ông gọi là lực lượng chính trị Gruzia cực đoan mà ông cáo buộc là tuyên truyền tình cảm chống Nga. Ông nói rằng Nga sẽ tiếp tục cố gắng bình thường hóa quan hệ với Georgia.

Như vậy sau Hong Kong phản đối dự luật dẫn độ tội phạm thì tới lượt Gruzia phản đối sự hiện diện của Nga. Những ngọn gió Tự do đang nổi lên mạnh mẽ khắp năm châu để phá xiềng độc tài, độc đảng, phá vỡ dã tâm ỷ thế nước lớn muốn sáp nhập nước nhỏ mà nơi tạo gió xuân tự do không đâu khác là nước Mỹ như diễn văn nhậm chức của ông Donald Trump: Chúng ta không muốn áp đặt lối sống lên ai, nhưng để lối sống của ta tỏa sáng như tấm gương cho mọi người.

Tập Cận Bình, Putin và trục liên minh ma quỷ sẽ lấy hơi lên trong những ngày sắp tới bởi ánh mặt trời của Tự Do và Công lý sẽ đốt cháy phường độc tài, độc đảng toàn trị khắp địa cầu này./.

Tran Hung